Từ điên cuồng đến lý trí: Quá trình phát triển của đầu tư mạo hiểm vào Tài sản tiền điện tử

Giới thiệu

Một thời, mỗi thông báo huy động vốn mã hóa đều khiến tôi vô cùng phấn khích.

Mỗi vòng huy động vốn hạt giống dường như là một tin tức lớn. "Một nhóm ẩn danh đã huy động được 5 triệu đô la cho một giao thức DeFi đổi mới!"

Tôi sẽ nghiên cứu điên cuồng về bối cảnh của người sáng lập, đi sâu vào cộng đồng của họ, cố gắng đoán xem điều đặc biệt của dự án là gì.

Thời gian trôi qua nhanh chóng, đến năm 2025. Một vòng tài trợ mới lại xuất hiện trên trang nhất. Vòng A. 36 triệu đô la. Cơ sở hạ tầng thanh toán stablecoin.

Tôi sẽ phân loại nó là "Giải pháp blockchain doanh nghiệp", sau đó tiếp tục xử lý công việc hiện tại.

Không biết từ lúc nào, tôi đã trở nên...... thực dụng như vậy?

Kể từ năm 2020, các giao dịch đầu tư mạo hiểm giai đoạn muộn của Tài sản tiền điện tử lần đầu tiên vượt qua các giao dịch giai đoạn đầu.

65% so với 35%.

Tỷ lệ này đáng để nghiền ngẫm nhiều lần.

Ngành công nghiệp này từng được xây dựng trên cơ sở tài trợ ban đầu, đội ngũ ẩn danh phát triển các giao thức DeFi trong môi trường thô sơ để đổi mới.

Và bây giờ? Vòng A và các vòng tài trợ sau đang dẫn dắt dòng vốn.

Rốt cuộc đã có sự thay đổi gì?

Mọi thứ đã thay đổi. Nhưng dường như mọi thứ lại như cũ.

Tài sản tiền điện tử phong trào đầu tư mạo hiểm mới

Nhà đầu tư ăn mặc chỉnh tề. Quy trình thẩm định kéo dài từ vài phút đến hàng tháng.

Quy định và giám sát. Tổ chức áp dụng.

Buổi trình bày dự án chuyên nghiệp, thay thế cho các tin nhắn cộng đồng ẩn danh.

Quy trình xác thực. Đội ngũ pháp lý. Mô hình lợi nhuận khả thi.

Một số công ty đã huy động được 36 triệu USD cho "thanh toán trên chuỗi thống nhất". Một công ty khác đã huy động 7 triệu USD cho "dịch vụ thanh toán dựa trên stablecoin".

Đây đều là các dự án cơ sở hạ tầng. Giải pháp doanh nghiệp cho doanh nghiệp. Nền tảng cấp doanh nghiệp.

Một doanh nghiệp bình thường nhưng có thể sinh lợi và mở rộng.

Giải thích dữ liệu

Tài sản tiền điện tử đầu tư mạo hiểm thường hay phóng đại, hãy bắt đầu từ sự thật:

Quý đầu năm 2025: 446 giao dịch tổng cộng đầu tư 4,9 tỷ USD (tăng 40% so với quý trước).

Năm nay đến nay: đã huy động tổng cộng 7,7 tỷ đô la, dự kiến sẽ đạt 18 tỷ đô la vào năm 2025.

Tuy nhiên, vấn đề là: một quỹ chủ quyền đã mở một séc trị giá 2 tỷ USD cho một nền tảng giao dịch.

Điều này chính xác phản ánh môi trường đầu tư mạo hiểm hiện tại: một vài giao dịch lớn đã bóp méo dữ liệu tổng thể, trong khi toàn bộ hệ sinh thái vẫn đang ảm đạm.

Theo dữ liệu từ một tổ chức nghiên cứu, sự tương quan giữa giá Bitcoin và hoạt động đầu tư mạo hiểm - đã luôn đáng tin cậy trong nhiều năm - đã bị đứt gãy vào năm 2023 và đến nay vẫn chưa phục hồi.

Bitcoin đạt mức cao mới, trong khi hoạt động đầu tư mạo hiểm vẫn ảm đạm. Thực tế cho thấy, khi các tổ chức có thể mua Bitcoin ETF, họ không cần phải tài trợ cho các công ty khởi nghiệp rủi ro để có được sự tiếp xúc với tài sản tiền điện tử.

Thực trạng của đầu tư mạo hiểm

Tài sản tiền điện tử rủi ro đầu tư đã giảm 70% từ mức đỉnh 23 tỷ USD vào năm 2022, chỉ còn 6 tỷ USD vào năm 2024.

Số lượng giao dịch giảm mạnh từ 941 giao dịch trong quý đầu tiên của năm 2022 xuống còn 182 giao dịch trong quý đầu tiên của năm 2025.

Điều khiến người ta phải cảnh giác hơn nữa là - trong số 7650 công ty đã huy động vốn hạt giống kể từ năm 2017, chỉ có 17% bước vào vòng A.

Và chỉ có 1% đạt được vòng C.

Điều này phản ánh quá trình trưởng thành của đầu tư mạo hiểm trong lĩnh vực tài sản tiền điện tử, và đối với những người mong đợi bữa tiệc sẽ không bao giờ kết thúc, đây sẽ là một khoảng thời gian khó khăn.

Sự chuyển dịch trọng tâm đầu tư

Các lĩnh vực nổi bật trong năm 2021-2022 - trò chơi, NFT, DAO - gần như đã biến mất khỏi tầm nhìn của các nhà đầu tư mạo hiểm.

Vào quý 1 năm 2025, các công ty xây dựng giao dịch và cơ sở hạ tầng đã thu hút phần lớn vốn đầu tư mạo hiểm. Các giao thức DeFi đã huy động được 763 triệu USD. Trong khi đó, các loại hình Web3/NFT/DAO/ trò chơi, từng thống trị về số lượng giao dịch, đã giảm xuống vị trí thứ tư trong phân bổ vốn.

Điều này cho thấy rằng các quỹ đầu tư mạo hiểm cuối cùng đã đặt doanh thu lên trên sự đầu cơ được thúc đẩy bởi câu chuyện.

Cơ sở hạ tầng thực sự thúc đẩy Tài sản tiền điện tử giao dịch đã nhận được nguồn vốn.

Chương trình ứng dụng thực tế đã nhận được vốn.

Thỏa thuận tạo ra chi phí thực tế đã nhận được vốn.

Và các dự án khác sẽ ngày càng khó để thu hút vốn.

Trí tuệ nhân tạo cũng đã trở thành đối thủ cạnh tranh chính trong đầu tư mạo hiểm.

So với việc đặt cược vào trò chơi mã hóa, các nhà đầu tư có xu hướng thích các ứng dụng AI có lộ trình thu nhập rõ ràng. Chi phí cơ hội của các ứng dụng gốc mã hóa đã tăng lên đáng kể, không có lợi cho những dự án không thể thể hiện tính hữu dụng ngay lập tức.

Thách thức trong sự phát triển

Thông kê đáng suy nghĩ nhất là: Tỷ lệ nâng cấp của tài sản tiền điện tử từ vòng hạt giống đến vòng A chỉ là 17%.

Điều này có nghĩa là trong mỗi sáu công ty huy động được vốn hạt giống, có năm công ty sẽ không bao giờ có được vòng tài trợ tiếp theo có ý nghĩa.

So với đó, ngành công nghệ truyền thống chỉ có khoảng 25-30% các công ty ở vòng hạt giống có thể đạt được vòng A, từ đó có thể thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

Trong một thời gian dài, các chỉ số thành công của tài sản tiền điện tử có những khiếm khuyết cơ bản.

Tại sao? Bởi vì trong nhiều năm, kịch bản của tài sản tiền điện tử rất đơn giản: huy động vốn mạo hiểm, xây dựng một cái gì đó có vẻ đổi mới, phát hành coin, và để các nhà đầu tư nhỏ lẻ cung cấp thanh khoản thoát ra. Các quỹ đầu tư mạo hiểm không cần công ty thực sự phát triển qua các vòng tài trợ, vì thị trường công khai sẽ cung cấp lối thoát cho họ.

Mạng lưới an toàn này đã biến mất. Hầu hết các mã thông báo phát hành vào năm 2024 có giá giao dịch chỉ bằng một phần nhỏ so với giá trị ước tính ban đầu của chúng. Mã thông báo của một giao thức được phát hành với mức định giá hoàn toàn pha loãng là 6,5 tỷ đô la, hiện đã giảm 80%. Các dự án có doanh thu hàng tháng vượt quá 1 triệu đô la thì hiếm hoi.

Khi con đường niêm yết của đồng coin đến hồi kết, tỷ lệ tăng trưởng thực sự mới dần dần hiện ra. Hơn nữa, kết quả không lạc quan. Kết quả như thế nào? Các câu hỏi mà các quỹ đầu tư mạo hiểm hiện nay đặt ra giống hệt những câu hỏi mà các nhà đầu tư truyền thống đã đặt ra trong nhiều thập kỷ: "Bạn kiếm tiền như thế nào?" và "Khi nào bạn có thể có lãi?" Điều này rõ ràng là một khái niệm cách mạng trong lĩnh vực tài sản tiền điện tử.

Xu hướng tập trung hóa đầu tư

Mặc dù số lượng giao dịch giảm mạnh, nhưng quy mô giao dịch lại xuất hiện những biến đổi thú vị. Kể từ năm 2022, trung vị vòng hạt giống đã tăng đáng kể, mặc dù tổng thể số công ty huy động vốn đã giảm.

Điều này cho thấy ngành công nghiệp đang tích hợp xung quanh những cược lớn hơn và ít hơn. Thời đại đầu tư hạt giống "rải lưới" đã kết thúc.

Thông điệp dành cho các nhà sáng lập rất rõ ràng: nếu bạn không nằm trong vòng tròn cốt lõi, bạn có thể sẽ không nhận được vốn. Nếu bạn không nhận được sự đầu tư từ quỹ hàng đầu, cơ hội nhận được vốn trong các vòng gọi vốn tiếp theo của bạn sẽ giảm mạnh.

Sự tập trung này không chỉ giới hạn ở vốn.

Dữ liệu cho thấy, 44% công ty trong danh mục đầu tư của một quỹ hàng đầu có sự tham gia của quỹ này trong các vòng gọi vốn tiếp theo.

Đối với một quỹ nổi tiếng khác, tỷ lệ này là 25%. Các quỹ hàng đầu không chỉ chọn ra những người thắng cuộc, mà còn tích cực đảm bảo rằng các công ty trong danh mục đầu tư của họ tiếp tục nhận được vốn.

Kết luận

Chúng tôi đã chứng kiến sự chuyển biến từ "các giao thức DeFi cách mạng" đến "các giải pháp blockchain doanh nghiệp."

Thật lòng mà nói, điều này khiến người ta cảm thấy mâu thuẫn.

Một mặt, tôi nhớ về cái hỗn độn đó. Những biến động mạnh mẽ. Những nhóm ẩn danh với tên mạng huy động hàng triệu đô la cho những ý tưởng nghe như mơ.

Trong sự điên cuồng đó có một sự thuần khiết. Chỉ có những người sáng tạo và tín đồ đang đặt cược vào một tương lai mà tài chính truyền thống thậm chí không thể tưởng tượng.

Nhưng mặt khác - mặt đã chứng kiến quá nhiều dự án tiềm năng thất bại do thiếu cơ sở - biết rằng sự điều chỉnh này là không thể tránh khỏi.

Trong nhiều năm qua, Tài sản tiền điện tử đầu tư mạo hiểm đã hoạt động theo một cách cơ bản sai lầm. Các công ty khởi nghiệp có thể huy động vốn chỉ bằng một bản whitepaper, phát hành token để thu hút nhà đầu tư lẻ nhằm có được tính thanh khoản, và sau đó gọi đó là thành công bất kể họ có xây dựng những gì mà người dùng thực sự muốn hay không.

Kết quả là gì? Một hệ sinh thái được tối ưu hóa cho chu kỳ thổi phồng chứ không phải tạo ra giá trị.

Hiện tại, ngành công nghiệp đang trải qua sự chuyển đổi muộn màng từ đầu cơ sang thực chất.

Thị trường cuối cùng đã bắt đầu áp dụng các tiêu chuẩn hiệu suất đáng lẽ phải tồn tại từ đầu. Khi chỉ có 17% số công ty vòng hạt giống bước vào vòng A - điều này có nghĩa là hiệu quả thị trường cuối cùng đã theo kịp ngành công nghiệp từng được hỗ trợ bởi những câu chuyện thuyết phục.

Tất cả những điều này vừa mang đến thách thức, vừa mang đến cơ hội. Đối với những người sáng lập quen với việc huy động vốn dựa trên tiềm năng của token thay vì cơ sở kinh doanh, thực tế mới thật khắc nghiệt. Bạn cần người dùng, doanh thu và một con đường lợi nhuận rõ ràng.

Nhưng đối với những công ty xây dựng giải pháp cho các vấn đề thực sự, kinh doanh thực sự, môi trường chưa bao giờ tốt như vậy. Cạnh tranh về vốn giảm bớt, nhà đầu tư tập trung hơn, và các chỉ số thành công rõ ràng hơn.

Vốn đầu cơ ngắn hạn đã rút lui, những gì còn lại là số tiền khổng lồ thực sự cần thiết cho các công ty khởi nghiệp. Các nhà đầu tư tổ chức còn lại không phải đang tìm kiếm dự án đầu cơ tiếp theo hoặc những khoản đầu tư cơ sở hạ tầng mờ mịt.

Trong quá trình chuyển đổi này, những người sáng lập và nhà đầu tư còn sót lại sẽ xây dựng cơ sở hạ tầng cho chương tiếp theo của tài sản tiền điện tử. Khác với chu kỳ trước, lần này sẽ được xây dựng dựa trên các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp, chứ không phải trên cơ chế token.

Cơn sốt vàng đã kết thúc. Công việc khai thác thực sự mới chỉ bắt đầu.

Dù tôi đã nói rằng tôi nhớ cái sự hỗn độn đó? Nhưng chính điều này là điều mà Tài sản tiền điện tử cần.